BYLINY UPRAWNE
Lubczyk ogrodowy (= lubszczyk) – Levisticum officinale W. D. J. Koch
Rodzina: Apiaceae – selerowate
![]() |
słoneczne, ciepłe |
![]() |
lekka, przepuszczalna, zasobna w wapń i próchnicę, dostatecznie wilgotna |
![]() |
VI-VII |
![]() |
4-5 tyg. |
![]() |
siew nasion, podział |
![]() |
~ 550 kg/ha |
![]() |
35 kg/ha |
![]() |
beżowy |
Lubczyk ogrodowy
Levisticum officinale
[DE] Der Liebstöckel
[EN] Lovage
Tradycja uprawy lubczyku w Europie sięga VIII w. Roślina wykształca żeberkowaną, pustą w środku, w górze silnie rozgałęzioną łodygę, dorastającą do 1,2 m wysokości.
Liście mają podwójnie pierzastą blaszkę. Drobne, pachnące kwiaty (pszczoły ponoć lubią ich zapach) o niewyraźnym kielichu i zielonkawożółtej, pięciopłatkowej koronie, zebrane są w baldachy na szczytach łodyg. Elementy generatywne stanowi 5 pręcików i jeden słupek, którego zalążnię otacza pierścień tkanki nektarnikowej.
Kwitnienie jednego kwiatostanu trwa około 6-8 dni. We wszystkich organach rośliny występuje olejek lotny nadający roślinie bulionowy zapach i smak. Owocem jest podwójna rozłupnia. Korzenie i liście znalazły zastosowanie jako przyprawa kuchenna.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych ePrenumeratorów
Rośliny najlepiej rosną na stanowiskach ciepłych i słonecznych. Preferują gleby lekkie, przepuszczalne, zasobne w wapń i próchnicę, dostatecznie wilgotne. Lubczyk można rozmnażać przez podział lub nasiona.
_opt.jpeg)
Lubczyk ogrodowy. Fot. Aneta Sulborska
Najlepiej wysiewać je zaraz po zbiorze w VIII lub jesienią (gdyż szybko tracą siłę kiełkowania) wprost do gruntu lub na rozsadnik czy pod osłony. Zalecana rozstawa to 40-60 × 50 cm.
Melisa lekarska (= rojownik) – Melissa officinalis L.
Rodzina: Lamiaceae – jasnotowate
![]() |
słoneczne, ciepłe |
![]() |
przepuszczalna, umiarkowanie sucha lub lekko wilgotna, o średniej zawartości składników pokarmowych |
![]() |
VI-IX |
![]() |
~6-7 tyg. |
![]() |
siew, podział, sadzonki |
![]() |
30-150 kg/ha |
![]() |
brak danych |
![]() |
kremowy |
Melisa lekarska
Melissa officinalis L.
[DE] Die Zitronenmelisse
[EN] Lemon balm
Charakteryzuje się wzniesionym, krzaczastym pokrojem, dorasta do 1 m wysokości. Na organach nadziemnych obecne są włoski wydzielnicze produkujące olejek eteryczny, który nadaje całej roślinie przyjemny, cytrynowy zapach. Część podziemną stanowi poziome, rozgałęzione kłącze.
Łodygi nadziemne są czterokanciaste, ulistnione nakrzyżlegle. Liście mają sercowatojajowaty kształt, brzegiem są ząbkowano-karbowane. Kwiaty charakteryzują się białą, kremową, rzadziej fiołkową lub różową, dwuwargową koroną o długości 15 mm.
Zebrane są po 3-6 w nibyokółki wyrastające w kątach liści. Pojawiają się w drugiej dekadzie VI i kwitną do IX. Owocem jest rozłupnia rozpadająca się na cztery części. Podaje się, że melisa to znana od dawna roślina miododajna wprowadzona do uprawy przez starożytnych Rzymian i Greków.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych ePrenumeratorów
Melisa najlepiej rośnie na glebach przepuszczalnych, umiarkowanie suchych lub lekko wilgotnych, żyznych i zasobnych w próchnicę. Lubi stanowiska słoneczne, ciepłe i osłonięte.
Podczas chłodniejszych zim może przemarzać (zwłaszcza przy bezśnieżnej pogodzie), dlatego zaleca się jej okrywanie.
Melisę można rozmnażać przez sadzonki, podział, wysiew nasion – wprost do gruntu (4-5 kg/ha) jesienią lub wiosną w rzędy co 40 cm lub na rozsadnik (do tunelu bądź inspektu). Jeśli pozwolimy roślinom zawiązać owoce, wówczas same się rozsieją.

Melisa lekarska. Fot. Aneta Sulborska
Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"
Rośliny pożytkowe
- Spis roślin miododajnych
- Tytułem wstępu
- Tytułem wstępu: Botaniczne vademecum pszczelarza
- Tytułem wstępu: Morfologia roślin
- Tytułem wstępu: Kwiaty i kwiatostany
- Tytułem wstępu: Liście
- Tytułem wstępu: Owoce
- Tytułem wstępu: Rozmnażanie roślin
- Tytułem wstępu: O nektarze i pyłku słów kilka
- Tytułem wstępu: Klasyfikacja pożytków
- Pożytki wczesnowiosenne: Rośliny kwitnące w III-IV
- Pożytki wczesnowiosenne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Byliny ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewy ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Drzewa ozdobne
- Pożytki wiosenne: Rośliny jednoroczne i dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Byliny ozdobne
- Pożytki wiosenne: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Krzewy ozdobne
- Pożytki wiosenne: Krzewy uprawne
- Pożytki wiosenne: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Drzewa ozdobne
- Pożytki wiosenne: Drzewa uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewinki i półkrzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Drzewa ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki pełni lata: Byliny dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Byliny ozdobne
- Pożytki pełni lata: Byliny uprawne
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półrzewy dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półrzewy uprawne
- Pożytki pełni lata: Krzewy ozdobne
- Pożytki pełni lata: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Drzewa ozdobne
- Pożytki pełni lata: Pnącza
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki późnoletnie: Byliny dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Byliny ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Byliny uprawne
- Pożytki późnoletnie: Krzewy ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Pnącza ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Drzewa ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Krzewinki
- Pożytki jesienne: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki jesienne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki jesienne: Byliny ozdobne
- Pożytki jesienne: Krzewinki i półkrzewy dziko rosnące
- Pożytki jesienne: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki jesienne: Krzewy ozdobne
- Pożytki jesienne: Pnącza dziko rosnące