NEWS:

  • w wydaniu tradycyjnym (papierowym) strona: 0

Bartnictwo w skansenie Orawskim

W Zubrzycy Górnej znajduje się Orawski Park Etnograficzny. Zgromadzone są tu budynki i sprzęt gospodarski pochodzący głównie z XVIII i XIX wieku. Reprezentują one kulturę materialną Orawiaków zamieszkujących południową część masywu Babiej Góry.


Fot. Ryszard Piestrak

Muzeum powstało w rezultacie starań ówczesnego konserwatora zabytków Bohdana Tretera, dzięki darowiźnie dokonanej w 1937 roku na rzecz skarbu państwa polskiego, przez rodzeństwo Joannę Wilczkową i jej brata Sandora Lattyaka (Łaciaka), ostatnich spadkobierców sołtysiej rodziny Moniaków.

Na mocy tego aktu skarb państwa stał się właścicielem posesji o powierzchni ponad czterech hektarów, w skład której wchodzi zabytkowy dwór z budynkami gospodarczymi otoczony parkiem o wspaniałym starodrzewie.


Fot. Ryszard Piestrak

Mamy tu budownictwo mieszkalne z jego ciekawą architekturą i wyposażeniem wnętrz, a także budownictwo związane z gospodarką rolno-hodowlaną typową dla Orawy, które reprezentują zabudowania gospodarcze, lamus i piwnica do przechowywania płodów rolnych oraz pasieka z ciekawymi typami uli. Są tutaj również wiejskie zakłady przemysłowe, które zaspokajały potrzeby wsi, takie jak tartak, folusz, kuźnia czy olejarnia.

Obok dworu rodziny Moniaków z 1784 roku i kilku zachowanych przy nim budynków gospodarczych znajdują się tu obiekty architektury drewnianej przeniesione z innych miejscowości Orawy.

Bardzo ciekawą część muzeum stanowi pasieka składająca się z 13 uli kłodowych pochodzących również z terenu Orawy. Otacza ją płotek z tyniorek, czyli rodzaju darnic dartych z żerdzi.



Fot. Ryszard Piestrak

Ule kłodowe wyparły powszechnie występujące w puszczy karpackiej barcie. Na tym terenie, w porównaniu do innych regionów Polski, występowały przeważnie kłody-stojaki, a bardzo rzadko kłody-leżaki.

Ule kłodowe wykonywane były przez samych pasieczników. Upatrzone w tym celu drzewa ścinano w zimie. Zazwyczaj były to drzewa próchniejące, gdyż tyko takie zapewniały pszczołom ciepło. Ule najczęściej wykonane były z lipy, buka i jodły. Drzewa odzierano z kory i wygładzano jego powierzchnię.

Ścięte drzewo cięto na kłody, zazwyczaj o wysokości 1,5 do 1,7 m i obciosywano pień z jednej strony. Następnie rozpoczynano dzianie dziupli za pomocą dłuta, ciosła i młota. Przy pomocy świdrów wiercono otwory wlotowe w kłodzie. Kształty otworów były różne, o średnicy od 3 do 5 cm.

zablokowane [...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Ryszard Piestrak


<?php $pas="2005nr3str36"; $pasCov="images/stories/Pasieka/2005_3/Pasieka_2005nr03_[11].jpg"; include("./goto/art_footer.php"); ?>

 Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"


Czym jest e-Prenumerata? e-Prenumerata to pełny dostęp do książek i numerów czasopisma „Pasieka” w aplikacji mobilnej oraz w serwisie w www.pasieka24.pl Wszystkie numery czasopisma „Pasieka” oraz książek w „Biblioteczce...

Prenumerata „Pasieki” Czasopismo „Pasieka” to pismo dla pszczelarzy z pasją. Wydawane jako dwumiesięcznik w ciągu roku ukazuje się 6 numerów. Zamawów prenumeratę roczną - obejmuje...

Ostatnio dodane

W telegraficznym skrócie POLSKA Dolny Śląsk Podczas ubiegłorocznej powodzi na Dolnym Śląsku...

Pasieka 4/2025

Kobiałka Teresa , 12-06-2025

Nadzieja dla polskich i europejskich pszczelarzy Do czerwca 2026 państwa...

Pasieka 4/2025

Wydawnictwo Pasieka, 12-06-2025

Z artykułu dowiesz się m.in.: że starzenie się robotnic...

Pasieka 4/2025

Burzyńska Marta, 12-06-2025

Pasieka 4/2025

Wydawnictwo Pasieka, 12-06-2025

Ogłoszenia drobne (lipiec-sierpień 2025) Produkty pszczele Sprzedam miód spadziowy, woj...

Pasieka 4/2025

Wydawnictwo Pasieka, 12-06-2025

Średnie ceny miodów oferowanych w polskich sklepach internetowych Średnie ceny...

Pasieka 4/2025

Wydawnictwo Pasieka, 12-06-2025

Czy można wysyłać matki pszczele kurierem lub do paczkomatu? ...

z Polski

Kobiałka Teresa , 12-06-2025

Z artykułu dowiesz się m.in.: dlaczego zarządzanie roztoczami Varroa...

Pasieka 4/2025

Martin Gabel (Niemcy), Aleksandar Uzunov (Macedonia), Ralph Büchler (Niemcy), 12-06-2025

Biotechniczne zwalczanie warrozy „Biotechniczne zwalczanie warrozy” autorstwa Krzysztofa Olszewskiego to...

Pasieka 4/2025

Wydawnictwo Pasieka, 12-06-2025